Impact in de bananenketen

De banaan is de meest verkochte fruitsoort in de Nederlandse supermarkten. Onze bananen komen uit Ecuador en Colombia. Op jaarbasis kopen we zo’n 36.000 ton bananen bij twee bananenleveranciers: Tropical Fruit Export (TFE) in Ecuador en Fyffes in Colombia.

Als ketenspeler die wereldwijd inkoopt kunnen we het verschil maken op weg naar duurzame handel. Daarom hebben we bananen als een van de belangrijkste producten aangemerkt. Hierbij is ons doel duidelijk: een leefbaar loon realiseren voor bananenarbeiders. In 2025 willen we het verschil tussen huidig loon en leefbaar loon hebben verkleind met minimaal 75%.

In 2025 willen we het verschil in huidig en leefbaar loon met ten minste 75% verminderen

Waarom extra aandacht voor leefbaar loon bij bananen?

Om een leefbaar loon voor onze bananenarbeiders te realiseren zoeken wij actief de samenwerking met de hele keten. Want, we willen onze keten kennen en weten waar onze bananen zijn geteeld, door wie en onder welke omstandigheden. Op deze manier kunnen we niet alleen duurzaam en transparant ondernemen, maar ook het verschil maken. Initiatieven om een beter loon in de grootste bananenexportregio’s te realiseren kwamen in het verleden moeizaam op gang. De keten is complex en de invloed van individuele partijen is vaak beperkt. Dit vraagt om een extra inspanning vanuit ons om de weg naar leefbaar loon vrij te maken.

Resultaten

Sinds 2020 verdienen de bananenarbeiders in Ecuador leefbaar loon. We zijn daarnaast actief in gesprek met leveranciers over concrete stappen richting leefbaar loon voor werknemers op bananenplantages in Colombia. Al onze bananen dragen het Fairtrade of Rainforest Alliance keurmerk.

Bananenproject

Superunie is in 2019 samen met andere supermarkten het Bananenproject gestart. De afspraken die in dit kader zijn gemaakt zijn een onderdeel van het Convenant Voedingsmiddelen op het gebied van Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (IMVO). Initiatief Duurzame Handel (IDH) begeleidt dit traject. Deze samenwerking tussen supermarkten is uniek en zorgt voor internationale aandacht voor het belang van bananenarbeiders.

We maken hierbij gebruik van een speciale tool, de Salary Matrix, waarmee het verschil wordt berekend tussen het huidig loon en een leefbaar loon.

Leefbaar loon voor arbeiders in Ecuador

Bij onze leverancier TFE kopen wij direct in. Deze bananen komen van tien bananenfarms, waar de werknemers sinds 2020 leefbaar loon verdienen. In Ecuador heeft de overheid dit loon op landelijk niveau vastgesteld, en voor alle medewerkers werkzaam op de plantages waar wij onze bananen vandaan halen wordt dit loon gewaarborgd.

Tussenstand leefbaar loon voor arbeiders in Colombia

Onze leverancier Fyffes werkt in Colombia met twee grower organisaties: Uniban en Banasan. Deze keten is langer en dit zorgt voor een bepaalde mate van complexiteit. Toch is het gelukt om sinds 2020 van alle farms die ons bananen leveren inzicht te krijgen in de loongegevens. In 2021 heeft 75% van de 12.000 arbeiders een leefbaar loon verdiend. Dit betekent helaas dat 25% van de arbeiders nog onder deze grens werkt. Het heeft onze volledige aandacht om hiervan de oorzaak te achterhalen en te zorgen dat deze mensen zo snel mogelijk een leefbaar loon verdienen.

Audit gezamelijke validatie

Sinds 2023 verloopt de validatie van salarisdata samen met andere Europese retailers. Dit wordt steekproefsgewijs gedaan door FLOCERT. Met dit audit project bundelen we controles van data op de verschillende locaties zodat de betreffende bananenplantages niet een controle van iedere retailer hoeven te verwachten.

Herziening Fairtrade premie

Al onze bananen uit Colombia dragen het Fairtrade keurmerk. In 2023 heeft Fairtrade het toekennen van de Fairtrade premie, een niet-onderhandelbare premie van 1 dollar per doos bananen, aangepast. Hierdoor moet een deel van de premie in het geval van een loonkloof verplicht uitgekeerd worden in contanten en gebruikt worden om de inkomens aan te vullen van die werknemers die onder een leefbaar loongrens verdienen.

Sinds 2020 verdienen de bananenarbeiders in Ecuador leefbaar loon

Bouwen aan de toekomst

In 2024 hebben we een duidelijke routemap voor het dichten van de leefbaar loonkloof van de bananenarbeiders uit Colombia. Deze routemap maken we met Fyffes, onze leden en certificerende standaarden zoals Fairtrade. Daarnaast gaan we aan de slag met Nederlandse retailers en IDH om samen een raamwerk te ontwikkelen voor verantwoorde inkooppraktijken in de bananensector. Dit bevat o.a. praktische richtlijnen. Deze zijn gezamenlijk opgesteld met inkopers, om deze inkooppraktijken te implementeren.

Alles valt of staat met het onderhouden van onze lange termijn relaties en het vertrouwen in het door de leverancier ingebouwde managementsysteem. Zo kunnen we blijven waarborgen dat de bekende risico’s niet voorkomen.

De reis van onze bananen

Onze bananen komen via TFE uit Ecuador en via Fyffes uit Colombia. Met beide partijen werken we sinds 2010 samen en voor beide leveranciers geldt dat de naam en locatie van de bananenfarms bekend zijn. De bananen worden verscheept naar Rotterdam en Antwerpen. Nadat de bananen zijn gerijpt, worden ze naar distributiecentra van onze leden gebracht.

Onze partners

De langdurige relatie met onze bananenleveranciers TFE en Fyffes stelt ons in staat om het gevoelige onderwerp van leefbaar loon aan te pakken. Beide leveranciers waren voorlopers met het behalen van de Fairtrade certificering. Dit laat zien dat ze social compliance belangrijk vinden. Met TFE hebben we een direct sourcing traject uit land van herkomst op kunnen zetten zodat we een korte en transparante keten hebben. Met Fyffes werken we ook op een transparante manier langdurig samen.

Tropical Fruit Export - Ecuador

“It is our privilege and honor to be part of this program with Superunie. We couldn’t do it without their support, and without our producers/affiliates to the Bananaprogram. We truly believed in this program from the start, and we can see the great impact that it has in the farms, its workers and the community. This program is part of our DNA as a company.”