Impact in de tomatenketen
In blokjes, gepeld, gezeefd en als puree. De tomaat in blik, glas of pak komt in allerlei soorten en maten voor en is onbetwist een van de populairste ingrediënten voor pastagerechten. Tomatenconserven zijn in verschillende landen verkrijgbaar, maar voor de Nederlandse consument zijn tomaten geteeld in Italië favoriet door de smaak en beleving. Jaarlijks koopt Superunie ongeveer 14 miljoen stuks eigen merk tomatenconserven uit Italië.
Als ketenspeler die wereldwijd opereert kunnen we het verschil maken op weg naar duurzame handel. Hiervoor gaan we het gesprek aan met onze leveranciers. Wij vragen ze om informatie te verstrekken over de keten, gaan na of ze voldoen aan gestelde voorwaarden op het gebied van sociale compliance en verwachten dat ze actief werken aan de juiste arbeidsomstandigheden van arbeiders in de tomatenteelt.
Waarom extra aandacht voor tomaten uit Italië?
In Italië worden tomaten grotendeels machinaal geoogst. Vooral in het noorden van Italië. In het zuiden wordt nog een klein deel handmatig geplukt, waar veel migranten als seizoenarbeiders werken. En juist deze groep blijkt vatbaar voor uitbuiting laat een rapport van Oxfam International in 2018 zien: tot twaalf uur per dag werken tegen een klein loon, onder de Zuid-Italiaanse zon. Controle verloopt moeizaam omdat er vaak met een tussenpersoon, een ‘caporalato’, wordt gewerkt.
Superunie veroordeelt uitbuitingspraktijken en wil hier niet mee in verband worden gebracht. We willen daarom inzicht hebben en houden in de tomatenketen; waar worden onze tomaten geteeld, verwerkt en verpakt, door wie en onder welke omstandigheden. Alle tomaten worden machinaal geoogst. Enkel van de biologische tomaten wordt een kleine 10% met de hand geplukt. Op basis van eigen onderzoek zijn er geen aanwijzingen van uitbuiting van de seizoenarbeiders waarmee onze leveranciers SAC SPA (Casalasco Group) en Giaguaro SPA werken. Desalniettemin nemen we de geluiden uit de markt serieus en blijven wij in gesprek met onze partners om eventuele sociale uitdagingen te verbeteren.
De reis van onze tomatenconserven
Onze tomatenconserven worden gemaakt van tomaten geteeld in Italië en worden lokaal verwerkt en verpakt voordat ze op transport gaan naar Nederland. Onze reguliere tomatenconserven kopen wij in bij SAC in Carmagnola, waarmee we sinds 2007 werken. Onze biologische tomatenconserven komen van het familiebedrijf Giaguaro in Sarno. Hiermee hebben we opnieuw een overeenkomst gesloten in 2019.
Onze partners
Superunie is aangesloten bij EMD, de grootste Europese inkoop- en marketingorganisatie op de levensmiddelenmarkt. Binnen EMD is sinds 2016 onderzoek gedaan naar tomatenconservenleveranciers door middel van een risk-assessment; hierin zijn ook onze leveranciers SAC en Giaguaro meegenomen. De ketens zijn in kaart gebracht en transparant gemaakt door middel van gesprekken en bezoeken aan fabrieken en telers.
Mede op basis van hun performance op sociaal gebied hebben we SAC en Giaguaro geselecteerd als onze leveranciers voor onze tomatenconserven. Beide leveranciers hebben verklaard dat in onze supply chains geen uitbuiting van seizoenarbeiders plaatsvindt, zover zij op dit moment kunnen overzien op basis van hun risk-assessmentaanpak. Zowel SAC als Giaguaro hebben eisen aan hun leveranciers (tomatenboeren) op het gebied van arbeidsomstandigheden. Op basis van eigen managementsystemen wordt gecontroleerd of deze eisen worden nageleefd. Voor meer informatie over het duurzame beleid: SAC en Giaguaro. Daarnaast heeft de sector van tomatentelers en -verwerkers uit Zuid-Italië een ethische code opgesteld, waarbij de ethisch-sociale duurzaamheid en wettigheid in werkrelaties een van de belangrijkste pijlers is. Lees hier meer.
Bouwen aan de toekomst
We willen weten waar onze producten worden gemaakt en onder welke omstandigheden. Hoewel Italië aangemerkt is als een laag risicoland, behandelen we dit land als een risicoland. Door de voortdurende problematiek rondom uitbuiting van migranten, in met name Zuid-Italië, geven we meer aandacht aan de leveranciers in dit land. Ondanks de positieve score uit risk-assessments vanuit EMD, zijn we als Superunie direct in gesprek met de verantwoordelijken voor sociale compliance bij onze leveranciers. Daarnaast bezoeken we met enige regelmaat de productielocaties en de tomatenplantages. Op deze manier krijgen we steeds meer inzicht in de due diligence aanpak van onze leveranciers en ontstaat er vertrouwen dat we met partijen werken die zelf de drive hebben om hun keten te kennen en continue te verbeteren.
De verantwoordelijkheid dragen we niet alleen. De Italiaanse politie en justitie moeten in eerste instantie controleren en waar nodig optreden en handhaven. Ook de Nederlandse overheid heeft hierin een rol om de Italiaanse overheid aan te spreken op vermeende misstanden. Onze branchevereniging CBL is in gesprek met de overheid en is lid van de stuurgroep IMVO om onze inspanningen te delen en eventuele uitdagingen te bespreken.